اثر تنش‌ خشکی و کاربرد زئولیت بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی و عملکرد کمی و کیفی ژنوتیپ‌های کلزا (Brassica napus L.)

نویسندگان

  • امیرحسین شیرانی راد موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
  • سمانه متقی گروه علوم کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
  • لیلا متقی پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
چکیده مقاله:

به‌منظور بررسی تأثیر کاربرد زئولیت بر برخی خصوصیات فیزیولوژیک، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی و عملکرد دانه و روغن گیاه کلزا در شرایط تنش‌خشکی آزمایشی به‌صورت فاکتوریل-اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقات موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. تنش‌خشکی در سه سطح (آبیاری پس از 40، 60 و 80 درصد تخلیه رطوبتی به‌ترتیب به عنوان عدم تنش، تنش متوسط و تنش شدید) و کاربرد زئولیت در دو سطح (صفر و 10 تن در هکتار زئولیت) به صورت فاکتوریل در کرت­های اصلی و ژنوتیپ­های کلزا (لاین KR4 و Eldo و ارقام GKH305 و Anatol) در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تنش‌خشکی، در تمامی سطوح زئولیت و ژنوتیپ‌های کلزا، سبب کاهش آب نسبی برگ و افزایش درجه­حرارت سایه‌انداز و مقاومت روزنه­ای، همچنین میزان قندهای محلول و پرولین و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی کاتالاز و پراکسیداز و میزان مالون دی آلدئید در برگ‌های جوان بالای بوته گردید. دو تنش متوسط و شدید خشکی سبب کاهش عملکرد دانه روغن شد. با افزایش شدت تنش کارایی زئولیت در کاهش اثرات منفی تنش افزایش یافت و استفاده از آن در شرایط اعمال تنش متوسط و شدید باعث کاهش معنی‌دار در فعالیت آنزیم‌های آنتی­اکسیدانی کاتالاز و پراکسیداز، همچنین کاهش میزان قندهای محلول و غلظت پرولین شد. کاربرد زئولیت موجب افزایش معنی‌دار عملکرد دانه در تیمار عدم تنش، تنش متوسط و شدید و افزایش عملکرد. در بین ژنوتیپ‌ها لاین KR4 و رقم GKH305 به‌ترتیب در صورت استفاده و عدم استفاده از زئولیت بالاترین عملکرد دانه را داشتند ولی با اعمال تنش متوسط و شدید رقم Anatol کم‌ترین میزان خسارت و بالاترین عملکرد را در بین ژنوتیپ­های مورد بررسی به خود اختصاص داد. براساس نتایج به‌دست آمده، استفاده از زئولیت در تمامی سطوح تنش سبب افزایش معنی‌دار عملکرد کلزا شد که با افزایش محدودیت آبی، کارایی آن بالاتر رفت.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

اثر سدیم نیتروپروساید ( (SNP)بر برخی عوامل فیزیولوژیکی گیاه کلزا (Brassica napus L. ) تحت تنش خشکی

خشکی با اثرات تنش اسمزی˓ رشد گیاهان و تولید محصولات کشاورزی را کاهش می‌دهد. نیتریک اکسید یک رادیکال گازی پایدار است که بعنوان یک مولکول پیام‌رسان در گیاهان عمل می‌کند و در بسیاری از فرایندهای فیزیولوژیکی˓ نموی و همچنین پاسخ‌های گیاهان به تنش‌‌های محیطی شرکت می‌کند. در پژوهش حاضر از نیتروپروساید سدیم (SNP) بعنوان رها کننده NO استفاده گردید. گیاهچه‌های کلزا به مدت 21 روز در معرض مقادیر رطوبتی خا...

متن کامل

تاثیر تنش خشکی و محلول پاشی اسید جیبرلیک و اسید سالیسیلیک بر عملکرد کمی و کیفی کلزا (Brassica napus L.)

آزمایشی طی یک سال زراعی به صورت طرح کرت های دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1396 در شهرستان دره شهر از توابع استان ایلام انجام شد. فاکتور‌های آزمایشی عبارتنداز آبیاری در چهار سطح شامل: آبیاری عادی یا شاهد، قطع آبیاری در مرحله ساقه رفتن، قطع آبیاری در آغاز گلدهی، قطع آبیاری در آغاز غلاف دهی به عنوان بلوک­های اصلی و فاکتور فرعی شامل عدم مصرف و مصرف100 پی‌پی‌ام جی...

متن کامل

بررسی اثر سطوح مختلف نیتروژن بر عملکرد، اجزای عملکرد و برخی خصوصیات کیفی دو رقم کلزا (Brassica napus L.)

In order to evaluate the effect of different levels of nitrogen on yield, yield components and some quality characteristics of two cultivars of rapeseed, a field experiment was conducted in Dezfoul, southwest of Iran during 2011-2012. The experimental design was a split plot in a randomized complete block design with four replications. Nitrogen levels (0, 80, 160 and 240 kg ha-1) were the main-...

متن کامل

اثر پاکلوبوترازول بر برخی شاخص‌های فیزیولوژیکی گیاهچه‌‌های کلزا (Brassica napus L.) در شرایط تنش شوری

تنش شوری به‌عنوان یک عامل محدودکننده تولیدات گیاهی است. در این پژوهش اثر پاکلوبوترازول به‌عنوان یک تنظیم‌کننده تریازولی بر روی شاخص‌‌های مورفولوژیکی و بیوشیمیایی گیاهچه‌‌های کلزای تحت تنش شوری در شرایط کشت درون شیشه بررسی شده است. پس از شستشو و ضدعفونی بذر‌های گیاه کلزا تعداد 10 بذر در محیط کشت‌‌های پایه موراشیگ و اسکوگ حاوی غلظت‌‌های صفر، 50 و 100 میلی‌مولار کلریدسدیم (سطوح مختلف شوری) و غلظت‌...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 12  شماره 45

صفحات  51- 67

تاریخ انتشار 2017-06-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023